Συνέντευξη της Κατερίνας Μπατζελή στην εφημερίδα Hellenic Mail

16/04/2011

Η επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους και η μείωση κατά μία μονάδα του επιτοκίου ήταν η καλύτερη δυνατή λύση που επιτεύχθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον περασμένο Μάρτιο. Αυτό τονίζει η Βουλευτής Φθιώτιδας, πρ. Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κατερίνα Μπατζελή, σε συνέντευξή της στη «Mail», υπογραμμίζοντας, συνάμα, ότι τώρα δίνονται τα χρονικά περιθώρια για τις αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές και για ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα που μπορεί να απευθυνθεί στις αγορές.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πρακτικά, τι σημαίνει το μεγάλο δημόσιο χρέος της χώρας; Είναι βιώσιμο;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Το χρέος της χώρας, προφανώς, δεν είναι βιώσιμο. Η Επιτροπή άλλωστε έχει ορίσει ως βιώσιμο το χρέος, το ύψους του οποίου φτάνει το 85% του ΑΕΠ και εμείς βρισκόμαστε στο 135%. Η εξίσωση δε βγαίνει. Αυτό έχει αναγνωριστεί και προσπαθούμε να το τιθασεύσουμε. Η δυνατότητα δημιουργίας βιώσιμου χρέους απαιτεί μεγάλες μεταρρυθμίσεις, αλλαγή της οικονομικής και πολιτικής διακυβέρνησης, διαφάνεια και κοινωνική συναίνεση.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το μνημόνιο είναι συνδεδεμένο στη συνείδηση του πολίτη με επώδυνα μέτρα και θυσίες. Ωστόσο, ποια είναι η ουσία του μνημονίου; Γιατί μπήκαμε στο μνημόνιο, αφού «λεφτά υπήρχαν»;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Καταρχήν, κακώς συνδέσαμε το μνημόνιο με τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Ήμουν και θα είμαι αντίθετη σε κάθε αντίληψη περί ψυχολογικής και ηθικής πίεσης των κοινωνικών στρωμάτων ώστε να αποδεχθούν τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Το ΠΑΣΟΚ εκλέχθηκε ως κυβέρνηση για να κάνει τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Συνεπώς, η επόμενη κίνηση είναι η αποσύνδεση κάθε «μνημονιακής πολιτικής» με τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Λεφτά υπήρχαν. Λεφτά υπάρχουν. Αρκεί να μπορέσει το κράτος να τιθασεύσει την εισφοροδιαφυγή και τη φοροδιαφυγή η οποία μπορεί να γίνεται με πολλές μεθόδους, ακόμη και διαμέσου του τραπεζικού συστήματος και του ίδιου του Δημοσίου Τομέα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ερώτημα που βρίσκεται στα χείλη του κάθε πολίτη είναι πότε και με ποιο τρόπο η χώρα βγαίνει από το μνημόνιο. Γιατί βλέπουμε νέα μέτρα που απλώς διαδέχονται τα προηγούμενα.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Αν αναλογιστούμε για πόσα χρόνια διογκωνόταν αυτό το μεγάλο έλλειμμα, θεωρώ ότι άλλα τόσα θα χρειαστούμε για να βγούμε από αυτή την κρίση. Και δεν το λέω μόνο σημειολογικά. Το λέω και ουσιαστικά. Διότι η διαχείριση χρέους ύψους περίπου 345 δισ. δεν μπορεί να λυθεί μέσα στα επόμενα χρόνια. Απαιτούνται ολοκληρωμένες πολιτικές, ριζοσπαστική πολιτική διαχείριση και συναίσθηση της ίδιας της κοινωνίας, αλλά και όλων των πολιτικών δυνάμεων. Η Ευρώπη, αλλά και η ίδια η Αμερική θα ζει με τη σημερινή οικονομική κατάσταση για πολλά χρόνια. Φαίνεται αδιανόητο να αποτελούμε εξαίρεση του «κανόνα».

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ερώτημα, όμως, υφίσταται, πώς αναχαιτίζεται η κρίση. Υπάρχει συνταγή σωτηρίας;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Έτσι όπως δημιουργήθηκε το χρέος από το συνδυασμό εθνικής παθογένειας και διεθνούς κρίσης, καθαρή συνταγή σωτηρίας δεν υπήρχε και δεν υπάρχει. Υπάρχουν σενάρια, προτάσεις υπό δοκιμή. Και δεν μιλάω μόνο για την Ελλάδα. Μιλάω και για την ίδια την Ευρώπη. Η κρίση είναι πρωτόγνωρη σε διεθνές επίπεδο. Αυτό το οποίο κάνει η κυβέρνηση είναι να δημιουργεί νέα πακέτα αντιμετώπισης της κρίσης, με τη σύμφωνη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που κάθε φορά θα πρέπει να τροποποιούνται. Οι διαρθρωτικές αλλαγές στη χώρα πρέπει να γίνουν και να μη συνδυάζονται με εκείνο του μηχανισμού δανεισμού διαμέσου του μνημονίου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θα ήταν σκόπιμο, κατά την άποψή σας, για την ελληνική οικονομία, και ενδεχομένως και για την οικονομία της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας, να δρομολογηθεί μία διαδικασία αναδιάρθρωσης; Και αν ναι, σε ποιο επίπεδο; Επιμήκυνση, κούρεμα ή και τα δύο;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Έχουν ανακαλυφθεί πάρα πολλοί «σοφοί» που μιλούν περί αναδιάρθρωσης του χρέους γενικότερα. Και εδώ θέλω να πω ότι η κρίση αυτή δεν έχει ιδεολογικό στίγμα και δεν υπάρχει καμία οικονομική θεωρία που να μπορεί να το αντιμετωπίσει. Η αναδιάρθρωση χρέους των χωρών μελών καταρχήν, που μας αφορά, είναι à la carte και αυτή η δυνατότητα δίνεται με απόλυτη σαφήνεια και από το νέο ευρωπαϊκό μηχανισμό μετά το 2013. Η κάθε χώρα θα πρέπει να ακολουθήσει το δικό της δρόμο, λαμβάνοντας υπόψη τα δικά της οικονομικά χαρακτηριστικά και τις δικές της δυνατότητες. Για ό,τι αφορά την Ελλάδα, πιστεύω ότι αυτό το οποίο επιτεύχθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο περί επιμήκυνσης της αποπληρωμής και μείωσης των επιτοκίων του δανειζόμενου ποσού –αν και πρέπει να διεκδικήσουμε μία ακόμα μεγαλύτερη επιμήκυνση και μείωση των επιτοκίων- είναι η καλύτερη λύση. Πρόκειται για μία ήπια προσαρμογή όπου ναι μεν θα γίνουν κοινωνικές θυσίες, αλλά θα είναι κατανοητές και αποτελεσματικές, θα υπάρχει χρονικό περιθώριο για ουσιαστικές διαρθρωτικές αλλαγές και ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα το οποίο μπορεί να απευθύνεται στις αγορές. Εάν εφαρμοστεί ριζική αναδιάρθρωση ή κούρεμα, θα υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις, οι οποίες άλλωστε είναι γνωστές στη δανειοδότηση του κράτους, αλλά και των τραπεζών.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατά την κρίση σας, η οικονομική κρίση μπορεί να μετεξελιχθεί, για την Ελλάδα, και σε πολιτική κρίση; Και τι ακριβώς εννοούμε πολιτική κρίση;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Καταρχήν, πιστεύω ότι η οικονομική κρίση είναι το αποτέλεσμα μιας πολιτικής κρίσης, διότι η σημερινή πολιτική διακυβέρνηση, ευρωπαϊκή και εθνική, δεν μπόρεσε να αναγνωρίσει τα δομικά προβλήματα και να εποπτεύσει άμεσα τις αγορές και το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Άλλωστε κλασικές οικονομικές θεωρίες δεν μπορούν να δώσουν τα κατάλληλα εργαλεία πλέον για να αντιμετωπίσουν το σημερινό οικονομικό φαινόμενο. Η οικονομική κρίση, η οποία έχει παγκόσμια χαρακτηριστικά, αλλά και η εύρεση διεξόδου θα οδηγήσουν στη γένεση νέων πολιτικών συσχετισμών, αλλά και ενός νέου τρόπου διακυβέρνησης ικανού να διαχειριστεί το καινούργιο αναπτυξιακό μοντέλο. Στη μεταβατική αυτή φάση η κοινωνία θα αντιδρά. Πότε θετικά και πότε αρνητικά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μιλήσατε για νέο πολιτικό σύστημα. Η εντυπωσιακή απαξίωση του πολιτικού συστήματος, που καταγράφεται και στις δημοσκοπήσεις, εκτός από την κατακερμάτισή του, μπορεί να οδηγήσει σε φαινόμενα γενικευμένης αποδοκιμασίας και βίας εναντίον των πολιτικών προσώπων;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Δεν θα γεννήσει φαινόμενα αποδοκιμασίας, όταν η κάθε πολιτική μας εκπέμπει αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης, προς όλες τις κατευθύνσεις. Από το κοινοβουλευτικό και κυβερνητικό έργο, από την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και τη γενικότερη διαχείριση δημόσιου χρήματος. Ενώ η διαφάνεια του συστήματος είναι προαπαιτούμενο του σεβασμού για το πολιτικό σύστημα και για την ίδια τη δικαιοσύνη. Έτσι δεν μπορώ π.χ. να κατανοήσω την πολιτική του κ. Ψωμιάδη απέναντι στην απόφαση του δικαστηρίου για μια υπόθεση στην οποία ως τότε νομάρχης παρενέβη για μείωση του προστίμου. Πιστεύω ότι θα πρέπει να αποδίδεται δικαιοσύνη και να τιμωρείται κάθε φορέας που διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα. Το να γίνεται προσπάθεια πολιτικής κεφαλαιοποίησης, θυματοποίησης και επέμβασης στη δικαιοσύνη, είναι τραγικό λάθος και μάλιστα όταν εκφράζεται από αιρετούς. Η δικαιοσύνη είναι για όλους μας και όχι επιλεκτική.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Υπάρχει η αίσθηση στην κοινή γνώμη ότι οι επιτροπές της Βουλής που εξετάζουν υποθέσεις διαφθοράς και σκανδάλων οδηγούν σε ατιμωρησία. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι στην υπόθεση των υποβρυχίων αυτή τη φορά οι ένοχοι θα πληρώσουν;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Στην Ελλάδα συμβαίνει το εξής παράδοξο, έχουμε εγκλήματα χωρίς ενόχους. Ο τρόπος με τον οποίον λειτουργούσαν μέχρι τώρα οι εξεταστικές επιτροπές, αλλά και ο ισχύων νόμος περί ευθύνης υπουργών έχει καταδείξει την ανάγκη για μια ευρύτερη αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου. Η αλλαγή αυτή ήδη σταδιακά προωθείται. Η υπόθεση των υποβρυχίων λόγω της ωριμότητας των αποδεικτικών στοιχείων περνά απευθείας στη δικαιοσύνη. Εκεί θα γίνει και η εκδίκαση της υπόθεσης στην οποία δεν μπορεί να γίνει καμία διαμεσολάβηση. Η ελληνική κοινωνία θα πρέπει να αποκτήσει την εμπιστοσύνη της στην πολιτεία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είναι σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή μία κόντρα μεταξύ βουλευτών και υπουργών;

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΠΑΤΖΕΛΗ: Βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαρκής συζήτηση σε συλλογικό επίπεδο για το ποια μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν για να υπάρξει αποτελεσματικότητα και ουσία στη διαχείριση του ελλείμματος, του χρέους, αλλά και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, γιατί η κατάσταση είναι πρωτόγνωρη και σταδιακά βρίσκεται το πλαίσιο των πολιτικών, αλλά σε καμία περίπτωση η «κόντρα» μεταξύ βουλευτών και υπουργών δεν έχει προσωπική σκοπιμότητα και προσωπικές φιλοδοξίες.